Cà phê - Một loại trái cây đặc biệt. Chúng ta đều đang sử dụng cà phê mỗi ngày, bạn cũng biết rằng có 2 giống cà phê phổ biến là Arabica và Robusta. Thỉnh thoảng bạn cũng có thể nghe đâu đó về một loại hạt tên là Culi - Vậy bạn đã biết gì về hạt cà phê Culi?
Hạt cà phê culi
Cà phê cũng là một loại trái cây, vì vậy khi chín hoàn toàn thì chúng trở nên mọng nước và ngọt ngào hơn rất nhiều. Tất cả đều bắt đầu từ quả con, trải qua giai đoạn tích luỹ đủ dưỡng chất để lớn lên và chín, lúc này quả cà phê chuyển dần từ màu xanh sang vàng rồi cuối cùng là đỏ.
Quả cà phê chín
Nếu có dịp nếm thử quả cà phê chín, bạn sẽ nhận ra ngay vị ngọt trái cây trong thịt quả, một chút chua thanh tạo nên hương vị ngon lành bất ngờ. Vỏ quả cà phê chín cũng có thể được dùng để chế biến thành món trà (cascara) tuy mất nhiều công đoạn và những mỹ từ gợi hình như “chín mọng” thật ra lại không mọng nước như các loại quả khác, vì bạn sẽ tốn công hơn để tách thịt ra khỏi hạt.
Sau khi tách được lớp vỏ, bạn sẽ nhìn thấy hạt cà phê - hay còn gọi là cà phê nhân. Hầu hết các lớp sẽ bị loại bỏ trong quá trình chế biến (công đoạn sơ chế và rang cà phê), chỉ còn lại hạt nhân dùng để xay và pha chế. Hạt gồm một lớp bảo vệ bên ngoài, gọi là parchment (vỏ thóc)và bên trong là một lớp màng mỏng có tên silverskin (vỏ lụa).
Hạt cà phê Culi sẽ được phân loại sau khi trải qua công đoạn sơ chế
Phần lớn quả cà phê có hai hạt úp vào nhau và phẳng ở giữa, nhưng thỉnh thoảng ta lại tìm được một hạt căng tròn trông như hạt đậu, đó là kết quả của việc chỉ có một nhuỵ được thụ phấn. Quả một hạt này được gọi là đơn nhân (Peaberries) hay theo cách gọi thông thường của người Việt là hạt Culi. Một vài nơi sẽ tách riêng những hạt này vì người ta tin rằng hương vị và thể chất của nó tuyệt hơn những hạt thông thường.
Sơ chế hạt cà phê Culi
Bạn sẽ khó mà nhận biết được đâu là hạt Culi và hạt cà phê thông thường cho đến khi người ta đưa chúng vào máy xát vỏ. Vì thế, người nông dân sẽ thực hiện các bước sơ chế trong cùng một mẻ cà phê và họ chỉ thực sự phân loại hạt Culi khi nhận được đơn đặt hàng từ các nhà rang xay.
Phương pháp sơ chế cà phê mật ong (Honey Processing)
Bảo quản và vận chuyển hạt cà phê Culi
Hạt cà phê nhân sau khi sơ chế sẽ được đưa về nhà máy, nơi người ta tiến hành phân loại thành các kích cỡ sàng (ở Việt Nam là S14 – S16 – S18), cũng như phân loại hạt thông thường và hạt Culi. Tiếp theo, chúng được đo đạc theo các thông số về độ ẩm tiêu chuẩn và đóng bao rồi đem đi bảo quản, số khác thì bắt đầu hành trình đến các nhà rang xay.
Tạm kết
Hạt cà phê Culi là kết quả của việc chỉ có một nhuỵ được thụ phấn, thị trường cho rằng hạt Culi sẽ cho hương vị và thể chất vượt trội hơn với hạt thông thường, nhưng thực ra khách hàng sẽ không dễ nhận biết hương vị của chúng nếu họ chỉ thử từng ly riêng lẻ.